Badanie radiograficzne jest najbardziej wiarygodnym badaniem nieniszczącym. Pozwala ona wykryć nieciągłości zarówno wewnątrz obiektu, jak i na jego powierzchni. Wykorzystywane promieniowanie gamma lub rentgenowskie umożliwia prześwietlenie obiektów, których grubość mieści się w zakresie od 0 do kilku tysięcy mm.
Na czym polega badanie radiograficzne?
Podczas badania radiograficznego obiekt jest prześwietlany z jednej strony wiązką promieniowania i rzutowany na błonę radiograficzną lub detektor znajdujące się po drugiej stronie. Na skutek tego możliwe jest otrzymanie obrazu o zróżnicowanym zaczernieniu i stwierdzenie występowania niezgodności z normami. Zaletą takich badań jest brak sprecyzowanych wymagań co do przygotowania badanej powierzchni. Niezbędny jest jedynie obustronny dostęp do prześwietlanego obiektu. Najczęściej badaniu radiograficznemu poddaje się materiały takie jak stal, stopy aluminium oraz miedź. Umożliwia ono przede wszystkim zdiagnozowanie następujących niezgodności: braki przetopów, porowatości, wtrącenia żużla, przyklejenia oraz pęknięcia.
Metody badań radiograficznych
Badanie radiograficzne można podzielić ze względu na sposób zapisu obrazu. Dostępne techniki to analogowa i cyfrowa. Pierwsza z nich była znana wcześniej i polega na zapisie obrazu na błonie radiograficznej. Promieniowanie działające na związki srebra zawarte w filmie umożliwia utrwalenie obrazu. Błonę wywołuje się w ciemni. Filmy klasyfikuje się przy użyciu negatoskopu, przekazuje klientowi i archiwizuje. Wyniki badania dostępne są najczęściej dzień po jego wykonaniu.
Nowsza, cyfrowa technika zapisu obrazu, polega na zastąpieniu błon płytkami pamięciowymi pokrytymi fosforem. Obraz na nich jest utajony, a jego odczyt staje się możliwy dzięki użyciu specjalnego skanera. Ta metoda to radiografia cyfrowa pośrednia. Z kolei przy wykorzystaniu detektorów CCD lub CMOS da się zapisać ekspozycję w sposób cyfrowy na komputerze lub tablecie. Technika ta nosi nazwę radiografii cyfrowej bezpośredniej i daje więcej możliwości w stosunku do starszych metod. Jej największym atutem jest otrzymywanie wyników badania od razu po jego wykonaniu. Pozwala też znaleźć więcej rodzajów niezgodności w porównaniu z metodą tradycyjną.
Zastosowanie badań radiograficznych
Najczęściej przeprowadza się badanie radiograficzne złączy spawanych, lutowanych, odlewów i odkuwek. Ma one zastosowanie przede wszystkim w przemyśle, np. stoczniowym, offshore, spożywczym, chemicznym i petrochemicznym.